จำนวนการดูหน้าเว็บรวม

วันอังคารที่ 16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อยในราชสำนัก ตอน ย่าเหล สุนัขทรงเลี้ยงใน ร.6




ย่าเหลเป็นหมาพันทาง ขนยาวปุย สีขาว คางดำ เกิดในเรือนจำจังหวัดนครปฐม วันหนึ่งพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จตรวจเรือนจำ ได้ทอดพระเนตรเห็นลูกหมาตัวหนึ่ง ก็ตรัสชมว่าน่ารักน่าเอ็นดู เจ้าของจึงถวายให้ทรงรับมาเลี้ยงไว้ แล้วพระราชทานนามว่า ย่าเหล ย่าเหลเป็นสุนัขที่เฉลียวฉลาดแสนรู้ช่างประจบ ถวายความจงรักภักดี ในหลวงท่านเป็นอย่างยิ่งเสมือนเป็น ทหารรักษาพระองค์ จึงเป็นที่โปรดปรานมาก แต่ขณะเดียวกันก็สร้างความอิจฉาริษยา และชิงชังให้ข้าราชบริพารบางคนในราชสำนัก


พระบาทสมเด็จพระ มงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเลี้ยงย่าเหลเป็นอย่างดี มีเงินเดือนพระราชทานให้ดูเหมือนจะดือนละ ๔๐ บาท เงินจำนวนนี้โปรดให้เก็บรวบรวมไว้ ถึง พ.ศ. ๒๔๕๕ โปรดให้นำเงินเดือนของย่าเหลที่สะสมไว้สมทบกับพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์สร้าง กุฏิถวายเจ้าอาวาสวัดพระปฐมเจดีย์ พระราชทานชื่อว่า "กุฎิย่าเหล" กุฎินี้ยังคงอยู่มาถึงปัจจุบัน เป็นกุฎิครึ่งตึกครี่งไม้อยู่ติดกับกุฎิศรีสุนทรนาฏ ซึ่งเป็นกุฎิเจ้าอาวาสวัดพระปฐมเจดีย์ในปัจจุบัน เมื่อมีการเรี่ยไรเงินสร้างเรือรบพระร่วงเมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๗ ก็ได้โปรดพระราชทานเงินเดือนของย่าเหล จำนวน ๑๐๐ บาท ไปสมทบซื้อเรือหลวงพระร่วง ย่าเหลจึงมีเข็มราชนาวีสมาคมแห่งกรุงสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์ห้อยคอเป็นสัญลักษณ์ว่าได้บริจาคเงินซื้อเรือหลวงพระร่วงด้วย






เคยมีเจ้านายบางพระองค์ และข้าราชบริพารบางคนถูกย่าเหลกัด ต่อหน้าพระที่นั่ง ก่อให้เกิดความเจ็บแค้น แต่ก็ไม่สามารถทำอะไรได้ เมื่อพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 6 เสด็จพระราชดำเนินโดยลำพัง ไม่ทรงนำย่าเหลไปด้วยจึงเป็นโอกาสให้มหาดเล็กบางกลุ่มรุมทำร้ายเอา วันต่อมาขณะอยู่หน้าพระที่นั่ง ก็ถึงทีย่าเหลบ้าง มันกระโดดเข้ากัด และเห่าอย่างเกรี้ยวกราด กับผู้ที่เคยทำร้ายมัน ทั้งกัดทั้งเห่าแล้ววิ่งไปหาพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 6 วิ่งกลับไปกลับมาทำที่เป็นเชิงฟ้อง เมื่อพระองค์เข้าพระทัยก็กริ้ว และทรงบริภาษอย่างแรง ทำให้มหาดเล็กผู้นั้นได้รับความอับอายและเจ็บแค้นมากยิ่งขึ้นไปอีก





ย่าเหลมีนิสัยชอบหนีออกไปเที่ยว วันหนึ่งจึงมีผู้ไปพบย่าเหลนอนตายข้างกำแพงพระบรมมหาราชวัง ด้านวัดโพธิ์ ท่าเตียน ย่าเหลถูกปืนยิงจนตาย สันนิษฐานกันว่าคนที่ฆ่าย่างเหลต้องไม่ใช่มหาดเล็กธรรมดา เพราะคนที่มีปืนได้ต้องเป็นคนชั้น พระยาพานทอง หรือเจ้าพระองค์ใดพระองค์หนี่งการตายของย่าเหลนำความโทมนัสมาสู่พระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 6 อย่างมาก จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้จัดงานศพอย่างดี มีหีบใส่ศพ มีมหาดเล็กแต่งตัวเป็นสัตว์นานาชนิดเข้าร่วมขบวนแห่ด้วย ของชำร่วยที่แจกในงานศพคือผ้าเช็ดหน้าพิมพ์รูปย่าเหล มีตราวชิระที่มุมด้านขวา แล้วโปรดให้จัดการพระราชทานเพลิงศพที่ลานหน้าองค์พระปฐมเจดีย์ ปัจจุบันหีบทองลายสลักบรรจุศพย่าเหลยังคงเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์วัดพระ ปฐมเจดีย์ ซึ่งอยู่ที่ชาลาหน้าพระวิหารหลวง ทางด้านซ้ายของพระร่วงโรจนฤทธิ์ พร้อมกันนี้ก็ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างอนุสาวรีย์ขึ้น หล่อด้วยทองแดง ประดิษฐ์ไว้หน้าพระตำหนัก ชาลีมงคลอาสน์ในพระราชวังสนามจันทร์ จังหวัดนครปฐม






พระราชนิพนธ์คำไว้อาลัย ย่าเหล


อนุสาวรีย์นี้เตือนจิตร์ ให้กูคิดรำพึงถึงสหาย
โอ้อาไลยใจจู่อยู่ไม่วาย กูเจ็บคล้ายศรศักดิ์ปักอุรา
ยากที่ใครเขาจะเห็นหัวอกกู เพราะเขาดูเพื่อนเห็นแต่เป็นหมา
เขาดูแต่เปลือกนอกแห่งกายา ไม่เห็นฦกตรึกตราถึงดวงใจ

เพื่อนเป็นมิตร์ชิดกูอยู่เนืองนิตย์ จะหามิตร์เหมือนเจ้าที่ไหนได้
ทุกทิวาราตรีไม่มีไกล กูไปไหนเจ้าเคยเป็นเพื่อนทาง
ช่างจงรักภักดีไม่มีหย่อน จะนั่งนอนยืนเดินไม่เหินห่าง
ถึงยามกินเคยกินกับกูพลาง ถึงยามนอน ๆ ข้างไม่ห่างไกล

อันตัวเพื่อนเหมือนมนุษย์สุจริต จะผิดอยู่แต่เพียงพูดไม่ได้
แต่เมื่อกูใคร่รู้ความในใจ กูมองดูรู้ได้ในดวงตา
โอ้อกกูดูเพื่อนอยู่หรัด ๆ เพื่อนมาพลัดพรากไปไม่เห็นหน้า
กูเผลอ ๆ ก็เชง้อเผื่อเพื่อนมา เสียงกุกกักก็ผวาตั้งตามอง

อันความตายเป็นธรรมดาโลก กูอยากตัดความโศรกกระมลหมอง
นี่เพื่อนตายเพราะผู้ร้ายมันมุ่งปอง เอาปืนจ้องสังหารผลาญชีวี
เพื่อนมอดม้วยด้วยมือทุรชน เอารูปคนสรวมใส่คลุมใจผี
เป็นคนจริงฤาจะปราศซึ่งปรานี นี่รากษสอัปปรีปราศเมตตา

มันยิงเพื่อนเหมือนกูพลอยถูกด้วย แทบจะม้วยชีวังสิ้นสังขาร์
จะหาเพื่อนเหมือนเจ้าที่ไหนมา ช้ำอุราอาไลยไม่วายวัน
เมื่อยามมีชีวิตร์สนิทใจ ยามบรรไลยลับล่วงดวงใจสั่น
ด้วยอำนาจจงรักภักดีนั้น ขอให้เพื่อนขึ้นสวรรค์สำราญรมย์

ถึงจะมีหมาอื่นมาแทนที่ กูก็รักเพื่อนนี้เป็นปฐม
ที่ไหนเล่าจะสนิทและชิดชม ที่ไหนเล่าจะนิยมเท่าเพื่อนรัก
ถึงแม้จะไม่มีรูปนี้ไว้ รูปเพื่อนฝังดวงใจกูตระหนัก
แต่รูปนี้ไว้เป็นพยานรัก ให้ประจักษ์แก่คนผู้ไมตรี

เพื่อนเป็นเยี่ยงอย่างมิตร์สนิทยิ่ง ภักดีจริงต่อกูอยู่เต็มที่
แม้คนใดเป็นได้อย่างเพื่อนนี้ ก็ควรนับว่าดีที่สุดเอย

1 ความคิดเห็น:

  1. Oh, God. ซึ่งจริงๆ ถ้าไม่้ได้อ่านตั้งแต่เริ่มแรก ว่าเนิ้อเริ่องเป็นมายังงัย จะไม่เข้าถึงความรู้สึก ของคนแต่งได้ขนาดนั้ ใครนะช่างใจร้าย ทำได้ลงคอ ทำร้ายจิดใจพระองค์ท่านได้ยังงัย

    ตอบลบ